Bursa’nın Mudanya ilçesinde SİT alanında bulunan Kapanca Koyu’nda yaklaşık iki yıl önce karaya oturan Aldebaran-1 isimli 50 metrelik kuru yük gemisi, gemi söküm yönetmeliğine aykırı şekilde özel izinle 2 gün içinde sessiz sedasız söküldü. Aldebaran Denizcilik Limited Şirketi’ne ait geminin sökümünün, bölgenin SİT alanı olması nedeniyle Anıtlar Kurulu ve Liman Başkanlığı’nın denetiminde olması gerekirken, işleme yönetmelikle izin verilerek “kitabına uydurulmuş” bir usulsüzlük yapıldığı anlaşıldı.
Gemi söküm işlemleri sırasında, gemi yapımında kullanılan çeşitli kimyasallar nedeniyle çevreye ve insan sağlığına yönelik çok ciddi zararların ortaya çıkabildiği bilinmektedir. Bu maddeler arasında yüksek oranda asbest, makine yağları, cıva, kurşun, kadmiyum gibi ağır metaller, poliaromatik hidrokarbonlar (PAH), poliklorlu bifeniller (PCB) ve organotin (zehirli madde) bulunmaktadır. Bu atıkların çevreye yayılması, çevre kirliliğinin yanı sıra halk sağlığını olumsuz etkileyebilecek çok büyük risk unsurları ortaya çıkarmaktadır.
1980’li yıllardan itibaren ABD ve Avrupa ülkelerinde gemi söküm işleri çevresel kaygılarla ve sağlığa ilişkin gerekçelerle terk edilmiş ve bu faaliyetler Türkiye, Hindistan, Bangladeş, Çin gibi ülkelere kaydırılmıştır. Bu ülkeler emperyalizmin çöplükleri olarak kullanılmakta, yoksul halklar işbirlikçi iktidarlar tarafından risk altında bırakılmakta, kıyı ve limanlar tehlikeli atık alanları haline getirilmektedir. Kapanca Koyu’nda gemi sökümü için özel izin veren İl Çevre Müdürlüğü de, kendi ülkesinde dahi insan sağlığı ve çevreyi korumaya yönelik hiçbir çabası bulunmayan AKP hükümetinin, halka ve doğaya karşı işlediği suçların bir göstergesi haline gelmiştir.
Söküm işleminin Türkiye’de yasal izne sahip tek bölge olan Nemrut Körfezi’ndeki Aliağa Gemi Söküm Bölgesi’nin dışında yapılması, bunun yanı sıra SİT alanı olan bir körfezde bu şekilde alelacele uygulanması, gerek işçi sağlığı ve güvenliği, gerekse çevre kirliliğini engellemeye yönelik tedbirlerin eksikliği açısından büyük bir skandal anlamına gelmektedir. Halkımız, insan sağlığını hiçe sayan ve doğanın tahrip edilmesine kayıtsızca göz yuman AKP iktidarının bütün kirli faaliyetlerine karşı mücadelesini yükselterek sürdürecektir.
30 Ocak 2014
