• En Son
  • En çok Okunan

Mimarlıkta paradigma felcine uğramış zihinler – Ece Demir

Mart 17, 2013
3 Aralık Mücadele Günüdür

3 Aralık Mücadele Günüdür

Aralık 3, 2022
İBB Suça Ortak Olma

İBB Suça Ortak Olma

Temmuz 27, 2022
Mühendis, Mimar, Şehir Plancısı Asgari Ücreti Arttırılmalıdır!

Mühendis, Mimar, Şehir Plancısı Asgari Ücreti Arttırılmalıdır!

Temmuz 16, 2022
Okmeydanı’nda Rantsal Dönüşüme Karşı Halkın Yanındayız

Okmeydanı’nda Rantsal Dönüşüme Karşı Halkın Yanındayız

Haziran 9, 2022
Kamusal Arsa ve Arazilerin Özelleştirilmesi-Özelleşmesi

Kamusal Arsa ve Arazilerin Özelleştirilmesi-Özelleşmesi

Haziran 5, 2022
Çorlu Ailelerini Savunduğu İçin Yargılanan Üyemiz Mühendis Birtan Altan’a Beraat

Çorlu Ailelerini Savunduğu İçin Yargılanan Üyemiz Mühendis Birtan Altan’a Beraat

Mayıs 20, 2022
Mühendislere Mimarlara Şehir Plancılarına Açık Çağrı

Mühendislere Mimarlara Şehir Plancılarına Açık Çağrı

Nisan 29, 2022
Yaşasın 1 Mayıs

Yaşasın 1 Mayıs

Nisan 29, 2022
TMMOB Neden Hedefte – Ümit Bayrak

Toplumcu Meclis’ten TMMOB ve Bağlı Odaların Genel Kurulları Sürecine İlişkin Açıklama

Şubat 16, 2022
Barınma Hakkı: Konut ve Kira Sorunu – Sinem Yıldız

Barınma Hakkı: Konut ve Kira Sorunu – Sinem Yıldız

Şubat 9, 2022
İklim Krizi

İklim Krizi

Haziran 5, 2022
TMMOB Mühendis, Mimar, Plancılar için 2022 Yılı Brüt Asgari Ücreti Belirledi: 7850TL

TMMOB Mühendis, Mimar, Plancılar için 2022 Yılı Brüt Asgari Ücreti Belirledi: 7850TL

Aralık 22, 2021
Toplumcu Meclis
Pazar, Şubat 5, 2023
  • Ana Sayfa
  • Etkinlikler
  • Basın Açıklamaları
  • Haber & Duyuru
  • Makaleler
  • Sunumlar
  • İletişim
No Result
View All Result
Toplumcu Meclis
No Result
View All Result

Mimarlıkta paradigma felcine uğramış zihinler – Ece Demir

system
Mart 17, 2013
in Makaleler
0

YOU MAY ALSO LIKE

Barınma Hakkı: Konut ve Kira Sorunu – Sinem Yıldız

Bitmeyen Kavga: Türkiye’de Kentler, Kent Hakkı ve Evimiz – Deniz Öztürk

sinan812

 

Paradigma, bir konuda belirli bir zaman için kabul gören bir modeldir ve her paradigma ancak bir yenisi kabul görene kadar geçerliliğini korur. Paradigma değişimi/kayması ise bilimsel ya da toplumsal alanda algıların değişmesine neden olacak yeni bir algılayışın ortaya çıkması ile gerçekleşir.

 

Ancak belirli bir zaman için çoğunluk tarafından kabul gören bir paradigmanın o zaman dilimi için de olsa değişmez bir doğru olduğunu kabul etmenin yanlışlığını kavramak zor olmasa gerek.

 

Bu durum toplumsal alanda sorgulama ve muhalefet aracılığıyla olur.  Gezi direnişinde hükümetin şehir hakkına saldırarak yarattığı kapitalist sistem krizinin muhalefet aracılığıyla nasıl toplumsal bir dirilişe ve algıların açılmasına eşlik ettiğini gördük. Yılların öğrenilmiş çaresizliğinin nasıl da gün be gün çözülerek dayanışmanın mücadeleyi arttırdığını…

 

Bu toplumsal harekete toplum üzerinde yıllardır çesitli başlıklarda baskı kuran otoriter AKP hükümetinin faşist tutumunun yanı sıra; yapılı çevreye müdahele ederek artı değer elde etmeye çalışan bir neoliberal yaklaşımın sebep olduğunu da biliyoruz. Bu tutum rant amaçlı siyasi projeler uğruna mimarlık alanından sürekli rol çalıyor. Örneğin; bu neoliberal yaklaşım, aslında geçmişte yapılı çevrede yerel (yere ait) yaklaşımlarla, pasif mimari yöntemlerle kendini gösterirken günümüzde yine bir paradigma değişimi ile algılardaki yerini sürdürülebilirlik, yeşil, enerji etkin ve ekolojik gibi birbiriyle ilişkili fakat temelde farklı noktalara işaret eden kavramları da pazar alanına katarak, televizyonlarda proje tanıtımlarında, reklam afişlerinde “evreka!” edasıyla manşetleniyor. Seçimlere onbeş kala adaylar yeşil! projelerle geliyor. Aslında zaten sahip olduğumuz şehir hakkı içerisinde yer alan bu kavramlar hak talep edemeyeceğimiz mekanlar üzerinden projelendirilerek topluma sunuluyor. Kamuya açık alanlarda vaad edilen yeşil! projeler ise yarı zamanlı, sigortasız, ensemizde sürekli yarınların kaygısını taşıdığımız, bu emek sömürüsü düzeninde sistemin yarasına turnike yapmaktan öteye gitmiyor.

 

David Harvey Asi Şehirler adlı kitabında şehir hakkı fikrinin bir takım  entelektüel heves ve modalardan değil, aslolarak  sokaklardan, mahallelerden ezilen insanların nacar zamanlarda yükselen yardım ve destek çığlığından doğduğuna dikkat çeker [1]. Akademisyenler ve konunun uzmanı meslek sahipleri bu destek çığlığı atılmadan ya durumla ilgili analizlerini ortaya koyup çığlığı engeller ya da mevcut Türkiye ortamında siyasi erkin bilim camiasını etkisizleştirmesi sonucu ancak çıglık oluştuktan sonra etik ve vicdani reflekslerle davranarak o an orada destekçi ve çözümcü olurlar.

 

Ne yazık ki, Türkiye böyle bir  mücadeleyi ve diriliş heyecanını yaşarken, bir kısım akademisyen ve meslek uzmanının kendilerini mimar kimliği ile her şeyi çözebilecek bir tahta oturtmasını görmek iktidar sahibi siyasi egonun, meslek alanındakı bir yansımasıydı adeta. Gezi direnişi sırasında liberal akademisyenlerin ve meslek uzmanlarının bir kısmı Gezi Parkı için bir fikir yarışması önerisinde bulundular. Topcu Kışlası uygun değil, ama biz yaparsak bir çözüm buluruz elbet dediler. Adeta yemek yemek istemeyen bir çocuğa başka yemek seçenekleri sunup yemeğe zorlamak gibi bir dayatma yaptıklarının farkında olamadılar bu düşünce sahipleri.

 

Bu düzen içerisinde, ne yeşil projelerin, ne de yarışma açarak Gezi`yi iyileştireceğini savunan projelerin başlı başına çığlık atan çoğunluğa çare olamayacağı çok açık. Bunların mimarlıkta yarattıkları paradigmalara inanıp bu paradigma felcinden kurtulamayan zihinlerin ürünü olduğu açık. Bu yazılanlar üzerine `mevcut düzene karşı muhalif söz üretmekten öte ne yapıyorsunuz` sorusunu soranlar da, bugün konuşmaktan öte bir düzlemin yaratılmasına imkan vermeyen, diktatörü istemeyen ama onu yaratan sistemin varlığını sorgulasa da reddetmeyenlerdir.

 

Kemal Okuyan soL`da yayınlanan “Nefret Objesi” adlı yazısında “Türkiye’ye bu faciayı yaşatan kapitalistlerdir, sermaye sınıfıdır, emperyalizmdir. “Artık onlar da hatalarını anladı, daha dikkatli olacaklar” diyenlerle yollarımız ayrı”  diyor [2]. Toplumdan yana mühendisler ve mimarlar olarak bizim de yollarımız otoriteye, erke yanaşarak toplumun isteklerini görmezden gelen meslek sahipleri ile ayrıdır. Toplumun çıkarları doğrultusunda, mimarlık yap-mamak da muhalif bir zihinsel eylemliliktir. Meslek sahipleri, zihinsel eylemlilikten kaçınmamalıdır!

 

Bir şehir hakkının savunusu kıvılcımı ile ortaya çıkan toplumsal bir direnişin mimarlık alanından ayrı düşünülebileceğini varsayan aklın, artık  mimarlık alanının sosyal bilimler alanından ayrı düşünülemeyeceğinin farkına varması gerekiyor.

 

Çağımızın önemli bir muhalif düşünürü olan Immanuel Wallerstein, akademide sosyal bilimler alanında sistem-karşıtı düşünce okullarının gelişmesi, örgütlenmesi ve böylelikle sistem-karşıtı hareketleri akademinin de besleyebileceğini öngörerek bunun gerekliliği üzerine vurgu yapar. Sosyal bilimler alanındaki çoğu akademisyenin diğer bilimlerle ilgili pek fikir sahibi olmamasının yarattığı boşluktan da bahseder [3]. Mimarlık alanındaki uzmanların ve akademisyenlerin de artık sosyal bilimler alanına daha çok girmesi, alanlarında kullandıkları kavramların toplumsal ve ideolojik yansımalarını okuyabilmeleri ve dayatmacı mimarlık tavırlardan vazgeçmeleri için gerekli görülüyor. Mimarlıkla her şeye deva bulma eğilimi, liberal çevrelerde kabul gören bir paradigma felcidir.  Halk haziran direnişi ile örgütlü mücadelenin önemini kavramıştır. Akademisyen ve meslek uzmanlarının bu paradigma felcinden kurtulup iktidardan yana değil toplumdan yana mimarlık ve mühendislik yapmaları meslekleri ile örgütlenmeleri gerekmektedir.  Aksi taktirde, aç olmayan çocuğa kusturana kadar yedirir bu zihniyet.

 

[1] Harvey, D., 2013. Asi şehirler: şehir hakkından kentsel evrime dogru. Metis Yayinlari, Istanbul

[2] Okuyan, K., 2014. Nefret Objesi. soL portal. [Online] Erisilebilir: http://haber.sol.org.tr/yazarlar/kemal-okuyan/nefret-objesi-89416

[3] Wallerstein, I., 2013. Sosyal Bilimleri Düsünmemek. Bgst Yayinlari, Istanbul.

Paylaş133Tweet83Paylaş33Paylaş23

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Kategoriler

  • Basın Açıklamaları (78)
  • Etkinlikler (23)
  • Haber & Duyuru (68)
  • Kent Suçları Günlüğü (76)
  • Makaleler (67)
  • Sunumlar (26)

Son Yayınlananlar

3 Aralık Mücadele Günüdür

3 Aralık Mücadele Günüdür

Aralık 3, 2022
İBB Suça Ortak Olma

İBB Suça Ortak Olma

Temmuz 27, 2022
Mühendis, Mimar, Şehir Plancısı Asgari Ücreti Arttırılmalıdır!

Mühendis, Mimar, Şehir Plancısı Asgari Ücreti Arttırılmalıdır!

Temmuz 16, 2022
  • Ana Sayfa
  • Etkinlikler
  • Basın Açıklamaları
  • Haber & Duyuru
  • Makaleler
  • Sunumlar
  • İletişim


© 2021 ToplumcuMeclis.org

No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Etkinlikler
  • Basın Açıklamaları
  • Haber & Duyuru
  • Makaleler
  • Sunumlar
  • İletişim


© 2021 ToplumcuMeclis.org

Are you sure want to unlock this post?
Unlock left : 0
Are you sure want to cancel subscription?