18.01.2019
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, 3. Havalimanı’nda yaşanan ölümlere ilişkin yaptığı açıklamada 30 kişinin iş kazaları, 25 kişi de doğal ölümler sonucu hayatını yitirdiğini belirtmiştir. Ayrıca verdiği iş kazası örneklerinde de özellikle “işçi hatası” vurgusu yapmaya gayret etmiştir.
Bu açıklama tamamen yanlıştır ve yönlendirme amacı taşımaktadır.
Öncelikle yasal olarak, bir işyerinde gerçekleşen her türden ölüm (kusurun kimde olduğuna bakılmaksızın) iş kazası olarak değerlendirilir. 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13. Maddesine göre;
“İş kazası;
-sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
-işveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
-bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
-bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
-sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre uğratan olaydır”
İşin hukuksal boyutu bir yana, “doğal ölüm” denen şeyin ne olduğu da, Bakan tarafından açıklanmamakta, sanki insanların kendi kendilerine öldükleri izlenimi yaratılmaktadır. Bunun da ötesinde bir projede 25 doğal ölüm ciddiyetsiz bir ifadedir.
Proje süresince tüm önlemlerin alındığını da belirten Bakan Turhan, müteahhit şirketin neredeyse savunuculuğunu üstlenmiştir. Oysa 3. Havalimanı projesinde gerek işçi sağlığı ve iş güvenliği, gerekse de barınma koşulları açısından nasıl insaniyetten uzak bir durum yaşandığı, kendi can güvenlikleri ve insanca muamele için eyleme çıkan binlerce inşaat işçisi tarafından kamuoyunun gündemine getirilmiştir.
Bir yaşamın yitirilmesi dahi kabul edilemezken, günümüzdeki bilim, teknoloji ve yapım yöntemleri ile ölümler neredeyse sıfırlanırken, daha tamamlanmamış, doğaya düşman bir projede 55 kişinin yaşamını yitirmesi, iş kazası veya “doğal ölüm” değil, düpedüz katliamdır.
Bakan Turhan, müteahhit şirketlerin taleplerinin değil, “Çalışırken Ölmek İstemiyoruz” diyen inşaat işçilerinin talebinin savunuculuğunu yapmalıdır.
Toplumcu Mühendisler ve Mimarlar Meclisi